Valgevaar is een van de grootste risico’s voor een arbeidsongeval. In Nederland gebeuren er jaarlijks op het werk zo’n 160 ongevallen met een ladder. In 1 op 5 gevallen leidt dit tot blijvende of dodelijke letsels. Het goede nieuws is dat het aantal ongevallen met ladders in Nederland lager is dan in andere Europese landen. Waarschijnlijk heeft dit te maken met de hogere eisen die we in Nederland stellen aan ladders en trappen. In dit blog lees je tips over het kiezen van een ladder of steiger, het gebruik ervan en valbeveiliging.
Veilig op hoogte komen
Bij veilig werken op hoogte maken we verschil tussen hulpmiddelen om op hoogte te komen en om er te werken. Bij hulpmiddelen om op hoogte te komen gelden de volgende richtlijnen:
- Een opstapkruk is slechts een hulpmiddel voor het reiken naar een hoogte van minder dan 3 meter
- Een trap heeft een maximaal bereik van 5 meter
- Een ladder heeft een maximale stahoogte van 7,5 meter. De statijd mag maximaal 2 uur zijn en de reikwijdte niet meer dan 1 meter
In de praktijk zijn de volgende hulpmiddelen het meest voorkomend om op hoogte te komen:
- Opstapjes en krukjes
- Huishoudtrappen en professionele trappen
- Ladders, schuifladders, reformladders en vouwladders
- Vaste of verrijdbare loopbruggen en vaste trappen
- Vluchtladders
Een hulpmiddel zoals een ladder mag volgens de Arbowet alleen gebruikt worden als werkplek, indien een ander (veiliger) arbeidsmiddel niet kan worden gebruikt, zoals bijvoorbeeld een steiger.
Veilig op hoogte werken
Veilig werken op hoogte? Kies dan voor een steiger of hoogwerker. Onderstaand de meest voorkomende hulpmiddelen om op hoogte te werken:
Europese en Nederlandse normen over werken op hoogte
Volgens de Europese regelwetgeving is bij klimmateriaal de norm EN131 vereist. De Nederlandse regering heeft echter besloten dat deze norm onvoldoende veiligheid biedt. In Nederland moeten om die reden alle ladders, vouwladders en trappen voldoen aan het Besluit Draagbaar klimmaterieel uit de Warenwet.
Daarnaast gelden de onderstaande normen voor zaken zoals ladders en steigers:
Middel | Regelgeving |
Ladders, schuifladders, vouwladder en reformladders | EN 131 |
Professioneel klimmateriaal | NEN 2484 |
Huishoudtrappen en professionele trappen | EN 131 |
Opstapjes en krukjes | NEN 14183 |
Vaste en verrijdbare loopbruggen, vaste trappen, gevelladders, vluchtladders en overstapbordessen | EN-ISO 14122 |
Rolplatforms | EN ISO 14122 en EN 131 |
Aluminium steigers | EN 1004 |
Elektrische hoogwerkers | EN 280 |
De regels en richtlijnen voor opbouw en gebruik van rolsteigers zijn vastgelegd in de norm EN 1298.
Op de professionele markt wordt daarnaast ook gebruik gemaakt van de norm NEN2484. Hierin zijn aanvullende eisen opgenomen voor ladders en trappen.
Daarnaast is een periodieke inspectie door een deskundig persoon (tenminste eenmaal per jaar) verplicht volgens de NEN 2484 en het Besluit Draagbaar Klimmaterieel. Bij een keuring wordt dan op zaken gelet zoals vervormingen van het materiaal, slijtage en de conditie van de ladder.
Leidraad Veilig werken op hoogte
Overigens heeft VNO-NCW samen met onder meer FME-CWM (metaal), AVBB (bouw) en OSB (schoonmaak) een ‘Leidraad Veilig werken op hoogte‘ ontwikkeld. Dat is een handreiking voor werkgevers en werknemers bij het beoordelen van de vraag of het gebruik van de ladder als werkplek geoorloofd is. Over deze leidraad werd ook met de drie vakcentrales FNV, CNV en MHP en met het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid overeenstemming bereikt.
10 tips voor veilig werken met ladders
Tot slot nog enkele tips voor veilig werken met de ladder:
- Lees indien nodig de gebruiksaanwijzing of handleiding en gebruik de ladder niet voor andere doeleinden
- Controleer voor gebruik of de ladder gekeurd is en/ of er geen gebreken zijn aan de ladder
- Plaats de ladder op een stevige en vlakke ondergrond en gebruik eventueel een laddermat voor betere ondersteuning
- Gebruik een muurafhouder om de juiste afstand tussen de muur en de ladder te bepalen en reik nooit verder dan 1 armlengte van de ladder
- Klim altijd met het gezicht naar het klimmaterieel toe
- Sta altijd met 2 voeten en met geschikte schoenen op de ladder en nooit hoger dan de aangegeven sport/trede
- Indien je langer op dezelfde sport moet staan, is het gebruik van een ladderbordes aan te raden
- Houd zoveel mogelijk de handen vrij of gebruik een caddy voor de opslag van uw werkmateriaal
- Gebruik de ladder niet met meerdere personen tegelijkertijd
- Laat een ladder nooit onbeheerd in gebruiksstand achter.
Alles over veilig werken op hoogte
Met bovenstaande informatie heb je een goede indruk wat er komt kijken bij veilig op hoogte werken. Meer weten? Bekijk dan ook onze blogs over Veiliger werken. Meteen aan de slag? Bekijk dan ons assortiment ladders, krukjes en steigers of neem contact op met de Manutan klantenservice voor een vrijblijvend advies